Trądzik. Czym jest? Skąd się bierze? Jak dbać o skórę problematyczną?
Trądzik jest popularną dolegliwością, z którą boryka się wiele z nas. Przyjmuje różne formy, ma różne przyczyny i potrafi utrzymywać się latami, więc wpływa na nasz wygląd oraz samopoczucie. Postaramy przybliżyć najważniejsze fakty na jego temat, by łatwiej było Ci zrozumieć, z czym się mierzysz i co możesz zrobić, by ograniczyć jego objawy.
W tym artykule dowiesz się:
1. Czym jest trądzik
2. Jak dokładnie przebiega proces powstawania zmian trądzikowych
3. Jakie są przyczyny trądziku
4. Jak dbać o skórę trądzikową. Na co zwrócić uwagę, aby poprawić stan skóry problematycznej?
Trądzik. Co to właściwie jest
Trądzik to choroba, trzeba to powiedzieć! Jako choroba przewlekła często wymaga leczenia dermatologicznego, bo w wielu przypadkach samodzielnie nie jesteśmy w stanie sobie z nim poradzić. Tzw. trądzik młodzieńczy pojawia się w czasie dojrzewania i może towarzyszyć nawet 85% nastolatków przez kilka lat. U niektórych utrzymuje się także jako trądzik dorosłych po 25. roku życia, a u innych może w tym wieku objawić się po raz pierwszy.
Jak powstają zmiany trądzikowe? Czym są zaskórniki otwarte i zamknięte?
Pierwotną zmianą trądzikową jest tzw. mikrozaskórnik. Powstaje on w wyniku gromadzenia łoju w porze, czyli ujściu mieszka włosowego oraz nadmiernego rogowacenia tego ujścia i mieszania się martwych komórek z łojem. Jeżeli treści będzie dużo, może powstać zaskórnik. Może być to zaskórnik zamknięty w przypadku zaczopowania ujścia, widoczny jako biaława grudka lub zaskórnik otwarty, gdzie łój może się nadal wydostawać i w wyniku utleniania widoczny jest jako czarna kropka w rozszerzonym porze. Z trądzikiem zaskórnikowym jesteśmy w stanie radzić sobie w domu przez odpowiednią pielęgnację, działanie oczyszczające i regulujące.
Zestaw kosmetyków naturalnych do skóry tłustej i mieszanej Miobel, równowaga i nawilżenie
Kolejne rodzaje zmian powstają, kiedy we wspomnianym mikrozaskórniku dochodzi do namnażania bakterii trądzikowych. Bakterie te są składnikiem naturalnej mikrobioty skóry i nie działają szkodliwie. Jednak w sprzyjających warunkach jak czop z dużą ilością łoju mają idealne środowisko do rozwoju. Ich rozwój i produkowane metabolity podrażniają mieszki włosowe i powodują stan zapalny. Tak powstają wypryski jak krostki wypełnione ropą, grudki, czy większe bolesne guzki.
Trądzik grudkowo-krostkowy jest już poważniejszą odmianą. Zdarzają się też odmiany guzkowe, torbielowate i naciekające z mocnym stanem zapalnym. Jeżeli masz którąś z nich, zmian jest dużo, pojawiają się szybko lub pozostawiają blizny, zgłoś się do dermatologa, by jak najszybciej opanować sytuację i uniknąć długofalowych skutków. Przebarwienia wymagają sporo czasu i pracy nad usunięciem, a blizn trudno się do końca pozbyć, jeśli już powstaną.
Naturalne serum do twarzy na przebarwienia potrądzikowe Eeny Meeny 30 ml
Skąd się bierze trądzik? Geny, leki, hormony, dieta i pielęgnacja grają rolę!
Jedną z przyczyn trądziku są geny. Genetycznie możemy mieć duże gruczoły łojowe produkujące spore ilości łoju, tendencję do zwiększonego rogowacenia ujść gruczołów, czy dużą wrażliwość na hormony wpływające na produkcję łoju.
Hormony grają tu dużą rolę. Można powiedzieć, że wraz z wejściem w dojrzewanie zaczyna się hormonalne szaleństwo, które zwiększa łojotok. U chłopców jest ono większe, przez co często ich trądzik ma ostrzejszy przebieg. U dorosłych natomiast występuje hormonalna odmiana trądziku związana z zaburzeniami hormonalnymi, stosowaniem antykoncepcji, ciążą, czy zespołem policystycznych jajników. Nie możemy też zapominać o wpływie hormonów tarczycy, czy stresu oddziaływujących na cały organizm, w tym regulowanie rogowacenia, czy pojawianie się stanów zapalnych lub łojotoku.
Przeczytaj także nasz artykuł: Wpływ długotrwałego stresu na skórę i organizm. Jak sobie z nim radzić?
Naturalne polifunkcyjne serum dla skóry trądzikowej Moistry, 30 ml
Trądzik może być również reakcją na przyjmowane leki, jak sterydy, czy jod wydostający się gruczołami łojowymi, czy nieodpowiednią pielęgnację. Zbyt ciężkie konsystencje mogą blokować pory, a często stosowane mydła, kwasy, czy tarcie powodować reakcje obronne objawiające się jako podrażnienia, stany zapalne i w końcu wypryski. Klimat także jest istotny, bo w cieplejszym skóra produkuje więcej potu i łoju.
W pielęgnacji skóry trądzikowej warto zainteresować się wąkrotą azjatycką. Więcej na jej temat przeczytasz tutaj: Centella Asiatica, czyli wąkrota azjatycka i jej działanie na skórę. Czy warto zainteresować się tą zdobywająca coraz większą popularność rośliną?
Ponadto trądzik bywa chorobą współtowarzysząca innym dolegliwościom, np.:
- insulinooporności, jako drobne krostki
- chorobom przewodu pokarmowego, jak zapalne zmiany przy Helicobacter
- chorobom psychicznym prowadzącym m.in. do rozdrapywania zmian
- chorobom tarczycy
- alergiom
Niektórzy zauważają u siebie powiązanie powstania wyprysków z dietą. Pokarmy wysoko przetworzone, duże ilości węglowodanów, czy nabiał mogą dawać bodziec do zwiększenia łojotoku i rogowacenia, a stąd już blisko do nowych zmian na skórze. Nie u każdego ta zależność występuje, należy więc obserwować swoją skórę i dietę przed decyzją o odstawianiu jakichś pokarmów.
Bentolin Pore Clay Mask, Wegańska maska oczyszczająca pory z glinkami, Purito, 120 g
Jak dbać o skórę trądzikową?
Przy skórze trądzikowej warto szczególnie zadbać o kilka podstawowych kwestii w życiu. Wszyscy używamy telefonów, czy to w domu, czy podczas wyjścia. Po powrocie należałoby taki telefon zdezynfekować, by nie przenosić obcego mikrobiomu na skórę. Jeśli zdarzają nam się wypryski tylko na jednym policzku, to przyczyniać się do tego może właśnie używanie telefonu lub spanie na tej stronie ciała. Dlatego co kilka dni dobrze jest wymienić poszewkę na poduszkę. Zbiera się na niej nasza pielęgnacja wytarta nocą, produkty z włosów, ślina, roztocza, co i daje pożywkę dla drobnoustrojów.
Skóra trądzikowa już ma zaburzone środowisko, problemy z pH i rozwojem niesprzyjającej mikrobioty, więc dezynfekcja telefonu, zadbanie o wymianę poszewki i oddzielny ręcznik do twarzy ograniczą wystawianie jej na niesprzyjające warunki. Higiena jest istotna, ale musimy podkreślić, że trądzik nie powstaje od “brudu”. Nie trzeba nieustannie szorować skóry, żeby piszczała, bo to może spowodować jeszcze większe przetłuszczanie w reakcji obronnej. Zadbajmy jednak o dokładne umycie minimum raz dziennie wieczorem, by pozbyć się zabrudzeń z całego dnia.
Kiedy mamy na skórze jakieś wypryski, większość z nas "swędzą ręce", żeby ich dotknąć, wycisnąć. Nie powinniśmy tego robić, by nie pogłębiać stanu zapalnego, nie powodować mikrouszkodzeń i w efekcie nie przyczyniać się do powstania przebarwień, czy nawet blizn. Lepiej stosować odpowiednie produkty na całą twarz lub punktowe dobrane do konkretnego rodzaju wyprysków. Świetną opcją są też plasterki, którymi zakryjemy wyprysk, by ochronić go przed środowiskiem i naszymi dłońmi.
Plastry Cica na Niedoskonałości, All Care Recovery Cica-Aid Purito, 51 sztuk
Przy skórze z tendencją do trądziku należy też zwrócić uwagę na podpieranie twarzy dłonią, drapanie czoła grzywką, czy noszonymi czapkami i szalikami. Wszystko to może przyczyniać się do mechanicznego wywoływania trądziku z podrażnienia. Do listy zaleceń dodamy jeszcze unikanie opalania. Słońce wstępnie lekko podsuszy trądzik, ale będzie też zaostrzać stan zapalny i na dłuższą metę pogarszać stan skóry.
Sama pielęgnacja i kwestia stosowanych kosmetyków to dość szeroki temat, więc zajmiemy się nim w oddzielnym wpisie, gdzie zaproponujemy opcje całej rutyny pielęgnacyjnej dobranej specjalnie do takich skór.
Przeczytaj nasze inne artykuły, wkładamy serce w przygotowanie tych materiałów:
Sen a uroda. Jak brak snu wypływa na organizm i urodę? Sposoby na dobry sen
Retinoidy na trądzik i zmarszczki. Co warto o nich wiedzieć, by poprawić stan swojej skóry