Centella Asiatica, czyli wąkrota azjatycka i jej działanie na skórę. Czy warto zainteresować się tą zdobywająca coraz większą popularność rośliną?
Wąkrotka jest wieloletnią rośliną, byliną należącą do rodziny selerowatych, występującą w bagiennych regionach Indii, Ameryk, Australii, czy Chin. Znana jest też pod nazwami jak tygrysie ziele, czy gotu kola, a stosowana była od czasów prehistorycznych w medycynie ludowej do leczenia ran, czy trądziku. Okazuje się, że te zastosowania jak najbardziej mają sens! (1,2)
Wszystkie swoje właściwości cica (kolejne nazwa na tę roślinkę) zawdzięcza ciekawemu składowi. Zawiera ona saponiny triterpenowe, inaczej azjatykozydy. Dokładniej to madekasozyd, azjatykozyd. Dodatkowo mamy kwas azjatykowy i madekasowy. Czasem występują one samodzielnie w składach INCI kosmetyków jako substancje wyizolowane z wąkrotki - wtedy można je znaleźć na listach składników. (1,2)
Ekstrakt z wąkrotki jest wskazywany jako pomocny w poprawie pamięci, jakości snu, trawienia, cukrzycy, obniżenia ciśnienia, czy w zastosowaniach przeciwzapalnych. W tym zakresie podaje się go doustnie, więc nie będziemy się w tę tematykę zagłębiać, a skupimy na zastosowaniach na skórę! (1)
Wąkrota azjatycka - działanie i dostępne badania
Warto na początek zaznaczyć, że chociaż większość danych jest niezwykle obiecująca, to pochodzi ona z badań na komórkach oraz na szczurach. Oczywiście są także badania wykonane na grupach ludzi, ale jest ich niewiele. O kilku dalej wspominamy.
Rany i starzenie a działanie centella asiatica
Pierwsze bardzo istotne działanie to wpływ na produkcję kolagenu. Cica pobudza proliferację fibroblastów - komórek w skórze właściwej - a je same do produkcji kolagenu, elastyny oraz kwasu hialuronowego. Sprawdzono też, że kwas azjatykowy i madekasowy zwiększają produkcję hydroksyproliny, aminokwasu niezbędnego do powstania kolagenu. (1,2,3)
Ma to korzystny wpływ na dwa konkretne zjawiska w skórze:
- starzenie, przy którym zmniejsza się produkcja wspomnianych składników, a przy częstej ekspozycji na UV dochodzą uszkodzenia omawianych białek. Całość prowadzi do powstania zmarszczek i ścieńczenia skóry. Wąkrotka może być więc pomocna w objawach starzenia.
W badaniu na 20 kobietach w wieku 45-60 lat z oznakami starzenia zastosowano połączenie 0,1% madekasozydu z wąkrotki z 5% witaminy C. Stosowanie produktu przez 6 miesięcy poprawiło elastyczność, jędrność i nawilżenie skóry. (1)
- gojenie ran. To dość złożony proces, który może skończyć się z różnym sukcesem. Wąkrotka tymczasem wspiera tworzenie niezbędnych w gojeniu składników, przyspiesza migrację komórek z otaczających ubytek tkanek, aktywuje czynniki wzrostu, stymuluje powstanie nowych naczyń, ogólnie przyspiesza ziarninowanie i naskórkowanie oraz redukuje stan zapalny. Ekstrakt i wyizolowane z niego składniki są więc skuteczne podczas gojenia ran, także pooparzeniowych, a ponadto w poprawie stanu blizn, ich wytrzymałości i giętkości. (1,2)
W pewnym badaniu opatrunki nasączane 5% ekstraktem z centella i 2,5% aloesem ułatwiły gojenie oparzeń, zmniejszyły towarzyszący ból i rozmiar rany pooparzeniowej zwiększając jednocześnie odtwarzanie tkanki. (4)
Krem Centella Unscented Recovery Cream
Bakterie i wolne rodniki a wąkrotka azjatycka
Centella przyda się także w pielęgnacji skóry trądzikowej. Wykazano, że działa antybakteryjnie m.in. na bakterie trądzikowe C. Anes oraz gronkowca S. aureus. (3,4)
Co więcej, jak już wspomnieliśmy wyżej, wykazuje działanie redukujące stan zapalny, który obecny jest również przy zmianach trądzikowych, a także działanie antyoksydacyjne - jej potencjał antyoksydacyjny jest określany jako podobny do witaminy C i ekstraktu z winogron. Antyoksydanty zwalczają stres oksydacyjny i odpowiedzialne za niego wolne rodniki, czyli czynniki w przypadku trądziku odpowiedzialne za utlenianie sebum. Utlenione sebum natomiast to sebum trudniej wypływające z ujść gruczołów i lepsza pożywka dla bakterii, co skutkuje zaskórnikami i stanem zapalnym. (1,3)
Warto również wspomnieć, że wąkrotka podnosi poziom naszych naturalnych antyoksydantów występujących w skórze. Działanie antyoksydacyjne to świetny element pielęgnacji, jaki dobrze mieć w swojej rutynie, zwłaszcza jeśli wystawiamy się na słońce. Promieniowanie UV produkuje wolne rodniki, które niszczą struktury w naszej skórze, a dodatnie kosmetyku z antyoksydantami wspiera filtry przeciwsłoneczne w ich ochronnym działaniu. (3)
Wpływ wąkrotki na cellulit i rozstępy
To dwa kolejne powszechne problemy, gdzie wąkrotka może się sprawdzić.
Wąkrotka ma właściwości lipolityczne, czyli zapobiega nadmiernemu gromadzeniu
się tłuszczu w komórkach tłuszczowych. Ponadto wpływa na mikrokrążenie i poprawia elastyczność naczyń włosowatych, które w cellulicie są bardziej przepuszczalne. Razem te efekty będą przyczyniać się do poprawy jakości tkanki z cellulitem. (1,2)
Akurat mamy niewielkie badania na ludziach, gdzie przetestowano to działanie w praktyce. 60 kobiet 4x dziennie przez 4 miesiące stosowało maść z wąkrotką. Aż u 85% z nich zaobserwowano poprawę jakości skóry z cellulitem. W innym badaniu tymczasem sprawdzano wpływ na powstanie rozstępów. 41 kobiet smarowało codziennie piersi, brzuch, biodra i pośladki przez 30 tygodni zaczynając od 3 miesiąca ciąży preparatem z centella, hydrolizowanym kolagenem, elastyną i witaminą E, gdy kolejne 39 było w grupie kontrolnej. W grupie testujących rozstępy powstały u 36% badanych, a w grupie placebo już u 56% kobiet. (1)
Kiedy jeszcze warto stosować kosmetyki z wąkrotą?
Z przedstawionych badań wynika, że zdecydowanie warto się nią zainteresować w przypadku ran, trądziku, cellulitu, blizn i rozstępów, czy starzenia. Jej opisywane właściwości wskazują ponadto, że może sprawdzić się na skórach podrażnionych, uwrażliwionych, skłonnych do stanów zapalnych, ale ze względu na wpływ na naczynia i mikrokrążenie także naczyniowych, z tendencjami do obrzęków twarzy, czy zasinień pod oczami. Wygląda na to, że to bardzo wszechstronna roślina!
Propozycje kosmetyków z wąkrotą azjatycką w sklepie Skincarelover
Pierwszą godną uwagi opcją jest CAŁA marka Purito . W każdym swoim kosmetyku umieszcza bowiem ekstrakt z wąkrotki, a często nie tylko! Purito to marka naturalnych i wegańskich kosmetyków koreańskich.
Krem Centella Unscented Recovery Cream zawiera cicę, ale także wyizolowane z niej substancje, by działać jeszcze skuteczniej. Zobaczymy więc na liście składników Asiatic Acid, Madecassic Acid i Asiaticoside. Całość uzupełniono o wzmacniający barierę ochronną naskórka ceramid, wspierający produkcję ceramidów niacynamid czy nawilżającą betaine i beta-glukan dodatkowo dbający o odporność. Krem jest bezzapachowy, więc może się sprawdzić nawet na bardzo wrażliwych skórach, czy podrażnionych kuracjami dermatologicznymi lub retinoidami.
Jeśli szukasz łagodzącego toniku, to Purito też ma propozycję wzbogaconą o nawilżający i kojący pantenol, trehalozę i hialuron. Wersja z zapachem ma w składzie antybakteryjne olejki eteryczne z trawy cytrynowej oraz geranium. Sprawdź: Łagodzący toner Centella Green Level Calming Toner od marki Purito, 200 ml
W przypadku tłustszych skór możesz spojrzeć Serum do cery mieszanej i tłustej KEEP PURE, Be The Sky Girl. Niacynamid pomoże lekko uregulować świecenie, ferment lactobacillus zadba o prawidłowy mikrobiom skóry, a wyciąg z kory wierzby o odblokowywanie porów. Be The Sky Girl to polska marka wysokiej jakości kosmetyków naturalnych, wegańskich i cruelty free.
Tymczasem do ciała możemy zaproponować balsamy Mokosh - o zapachu żurawiny lub melona, zależnie od preferencji. Taki balsam przyjemnie nawilży, otuli skórę, ale i delikatnie będzie wspierał działania antycellulitowe, jeśli masz problem z pomarańczową skórką. Mokosh to polski producent renomowanych naturalnych kosmetyków.
Sprawdź:
Wegański balsam do ciała Żurawina od Mokosh
Wegański balsam do ciała Melon z ogórkiem od Mokosh
Daj znać, czy próbowałaś już kosmetyków z wąkrotką azjatycką i czy zauważyłaś jakieś efekty!
- Wyszkowska-Kolatko Magdalena i inni: Rośliny lecznicze w terapii chorób skóry, 2015
- Ratz-Łyko Anna, Arct Jacek: Kosmetyczne i dermatologiczne właściwości Centella asiatica, 2015
- Seevaratnam V. i inni: FUNCTIONAL PROPERTIES OF CENTELLA ASIATICA (L.): A REVIEW, 2012
- Sik Park Kyoung: Pharmacological Effects of Centella asiatica on Skin Diseases: Evidence and Possible Mechanisms, 2021
Mogą spodobać Ci się także inne nasze artykuły:
Koreańska pielęgnacja kosmetykami naturalnymi krok po kroku
Jak stosować serum do twarzy? Jak wybrać najlepsze serum do twarzy?